De coachingsmethode DE REIS VAN DE HELD is inhoudelijk op twee stromingen gebaseerd:
de dieptepsychologie van Carl Gustav Jung en de oude Indiase Vedische wijsheidstraditie ook Vedanta filosofie genoemd. De eerstgenoemde stroming geeft een kijk op de menselijke psyche, waarbij het ‘bewustzijn’ wordt onderscheiden in bewust en onbewust. De tweede stroming is meer filosofisch van aard. Ook zij heeft bewustzijn als kernpunt, maar benadert dit breder. Hier is bewustzijn de basis van alles. Men beperkt zich dus niet tot de mens met zijn bewustzijnsveld, maar het hele universum bestaat uit bewustzijn.
C.G. Jung gebruikte oude wijsheidstradities (waaronder de Vedische) als referentiekader voor zijn onderzoek naar het onbewuste, omdat hij in deze tradities fenomenen tegenkwam die hij uit eigen ervaring of bij zijn patiënten herkende. Deze overeenstemming was voor hem het bewijs van de juistheid van zijn theorie, namelijk dat er een collectief onderbewuste bestaat dat alle mensen, ten allen tijden en in alle culturen, verbindt. Hieruit leidde hij zijn archetypen af en de betekenis van universele symbolen.
De oude Indiase Vedische wijsheidstraditie is de enige en oudste traditie ter wereld, waarbij schriftelijke en mondelinge bronnen bewaard zijn gebleven in een doorlopende, ononderbroken lijn tot de dag van vandaag. Van oorsprong is zij eerder een natuurfilosofische stroming dan een religieuze stroming, omdat er geen godsbeeld aan ten grondslag ligt. In een aantal opzichten is zij vergelijkbaar met de presocratische Griekse filosofische traditie. Wel zijn er spirituele richtingen en scholen geweest waaruit later religies zijn ontstaan. Het Hindoeïsme, het boeddhisme, het Taoïsme en zeker het vroege Christendom vertonen niet voor niets gelijkenis met het gedachtengoed zoals bekend uit de oude bronnen van de Vedische wijsheidstraditie.
Sinds de vorige eeuw hebben onderdelen van deze traditie ook voet gevat in onze westerse cultuur, denk aan Yoga en meditatie. Wereldwijd beoefenen miljoenen mensen lichaams- , adem-, en concentratieoefeningen, gebaseerd op deze oude bronnen. Helaas is het oorspronkelijke idee van een totaalconcept versplintert geraakt in losse onderdelen, die we nu vaak alleen nog vanwege het positieve effect op ons lichaam en de rustgevende invloed op onze geest beoefenen. Van origine was het juist de bedoeling om lichaam en geest te trainen met als gezamenlijk doel bewustzijnsontwikkeling te stimuleren. Hierbij speelt de filosofisch-spirituele scholing van een beoefenaar van Yoga een grote rol. Yoga is ‘a way of life’ die ten dienste staat aan het transcendente deel van de mens, zijn ziel.
Kort samengevat is het streven van deze traditie bewustwording van de dieperliggende betekenis van het leven. Om zich aan deze opgave te wijden wordt men geadviseerd een deugdzame en gezonde levensstijl te volgen (Yoga). De enorme schat van kennis en ervaringen wordt doorgegeven aan leerlingen via een ‘bevrijde’ leermeester, de Guru genoemd. Guru betekent letterlijk: degeen die je in contact brengt met de absolute waarheid. Tot op heden zet zich deze traditie voort. Sinds het midden van de vorige eeuw voelen mensen uit de hele wereld zich aangetrokken tot spirituele stromingen die uit deze wijsheidstraditie gevoed worden.
De Vedanta filosofie (voortgevloeid uit de Vedische wijsheidstraditie) definieert de mens als een verschijningsvorm bestaande uit geest, lichaam en ziel. De mens is een wezen dat in essentie een spirituele natuur heeft, omdat de ziel het lichaam beleeft. Het bewustzijn is de energie van de ziel waarmee zij het contact met de persoonlijkheid onderhoudt. De psyche, evenals de persoonlijkheid en het lichaam, zijn vergankelijk. De ziel die telkens weer incarneert is niet vergankelijk en neemt iedere keer weer een menselijke vorm aan om alle dimensies van het mens-zijn te kunnen ervaren. De (emotionele) ervaringen uit angst en liefde, zitten opgeslagen in het bewustzijn waar zij samen met alle andere zielen deel van uitmaakt.
Ontwikkeling van het universele bewustzijn is de functie van het reïncarnatiecyclus van de ziel.
Wijsheidstradities, zo ook de Vedische, bieden verklaringsmodellen over de zin en de werking van het menselijk bestaan. Dit bestaan staat in interactie met het totale geheel van alles wat bewustzijn heeft. Hierbij hoort de gehele natuur en al wat deel uitmaakt van het immense universum. De voor ons zichtbare en tastbare wereld is daarbij maar een deel van dit totaal. Het niet met onze zintuigen waarneembare deel, is de ware natuur van het bestaan volgens deze traditie en tevens de motor achter de fysieke wereld. Dat deze ware natuur voor ons verstand niet te begrijpen valt, spreekt voor zich. Hier betreden we het gebied waar voor velen het geloof begint. Het pad van Yoga te volgen is een manier om toegang tot deze niet tastbare wereld te verkrijgen met als doel: ervaren wat dan wél de ware natuur van ons bestaan is.
Tegenwoordig verwatert gelukkig de scheidslijn tussen ‘voorstanders’ van de fysieke -of juist metafysische wereld, ook in wetenschappelijke kringen. Dit weerspiegelt zich in het onderzoek dat betrekking heeft op de relatie tussen de hersenen en het bewustzijn. Vooraanstaande Yogi’s dragen een steentje bij door zichzelf en hun kennis over de werking van het bewustzijn beschikbaar te stellen aan wetenschappelijk onderzoek. Zo wordt bijvoorbeeld de reactie van hun hersenen in kaart gebracht als zij in diepe meditatie buiten hun waakbewustzijn treden.
Men begint te begrijpen dat energie en materie andere verschijningsvormen zijn van iets dat in essentie hetzelfde is.
Ook voor coaches en therapeuten bied deze filosofische stroming een schat aan kennis die van onderscheidende waarde kan zijn bij de beoefening van hun vak. Kennis over hoe ons bewustzijn werkt geeft inzicht in de werking van onze psyche en daarmee in het functioneren van een mens. Juist in deze tijd is het van belang die wijsheid toe te passen bij bijvoorbeeld worstelingen met zingevingsvraagstukken. Dit omdat de dieperliggende oorzaken van alledaagse problemen vaak hiermee te maken heeft. We leven in een tijd waarin er geen pasklare verklaringen meer zijn voor hoe het leven in elkaar zit. Iedereen moet zijn eigen antwoord vinden, juist in moeilijke overgangsperioden in het leven. Deze vraagstukken horen ook bij het werkterrein van een coach of therapeut.
De coachingsmethode DE REIS VAN DE HELD heeft als doel deze oude kennis toegankelijk te maken voor de coachingspraktijk, omdat wij ervan overtuigd zijn dat deze eeuwenoude traditie nieuwe perspectieven biedt voor ons veeleisende leven van vandaag de dag.
